Een in geografische context geplaatst overzicht van de vestingwerken van Venlo
Het samenstellen van de kaart is gebeurd aan de hand van een divers aantal bronmaterialen. Ik heb hiervoor onder meer gebruik gemaakt van oude kadastrale minuutplans die mij ter beschikking werden gesteld door het gemeentearchief van Venlo. Deze minuutplans vormden de stedelijke bebouwing en aangeduide militaire gebouwen die omstreeks 1840 in de vestingstad Venlo aanwezig waren. Opvallend aan de minuutplans is dat alle militaire objecten, begrijpelijkerwijs, alleen indicatief zijn aangegeven. Destijds waren deze immers van militair belang en daarom niet meteen op burgerlijke administratieve kaarten in vol detail ingetekend (Google gebruikt daar tegenwoordig een mozaiekfilter voor bij militaire gebieden...)
Een andere belangrijke bron waren kaarten die ik bij onderzoek heb gevonden in het Nationaal Archief in Den Haag. Daar waren kaarten van militaire gebieden en kaarten van militaire objecten voorhanden die veel extra detail en nformatie konden geven. De moeilijkheid bij die kaarten lag hem vooral in het feit dat onderscheid gemaakt moest worden tussen kaarten die een mogelijke verbetering aan de vestingstad lieten zien of kaarten die bestaande situaties toonden. Soms was het hierbij werken naar 'best educated guess'.
Na de selectie van het bronmateriaal ben ik de verschillende kaarten en gebouwen in relatie tot het geografisch raster en in relatie tot elkaar gaan brengen. Dit proces heet georefereren en kan een tijdrovende bezigheid zijn. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid referentiepunten die op de historische kaarten aan gebieden uit onze tijd kunnen worden gekoppeld. Als dat heel veel punten zijn is dit proces heel erg betrouwbaar. Bij sporadische dekking van dergelijke corresponderende lokaties wordt het moeilijker en vaak tijdrovender omdat er dan via een aantal tussenstappen geprobeerd moet worden toch een zo goed mogelijke match voor elkaar te krijgen. Als dat eenmaal gelukt is kunnen de gegeorefereede kaarten moeiteloos worden ingelezen in GIS applicaties waardoor heden en verleden met gemak over elkaar heen te leggen zijn.
Beneden zie je de voltooide kaart in overzicht. Hier zijn vestingwerken uit aarde en gras respectievelijk groen en bruin gekleurd. De delen die met grote waarschijnlijkheid bestonden uit steen zijn rood en de delen die nat waren (grachten, beken en rivier) zijn blauw gekleurd.
Deel deze pagina!